मराठी शब्द

काळाच्या ओघात वापरातून गेलेल्या किंवा आपल्या व्यवहाराच्या कक्षेबाहेर असलेल्या अशा अनेक शब्दांशी आपली ओळख नसते. अनेकदा अमुक अमुक अर्थ व्यक्त करायला आपल्या भाषेत शब्द नाही असं आपण म्हणतो. खरं तर तो असतो. पण अनेक कारणांमुले आपल्याला त्याचा विसर पडलेला असतो.

कधी असे छान अर्थवाही शब्द कोशकारांनी नोंदवून ठेवलेले असतात. कधी साहित्यकारांनी ते चपखलपणे घडवलेले किंवा वापरलेले असतात. कधी लिखित नोंद नसली तरी विशिष्ट लोकसमूहात हे शब्द वापरात असतात.

म्हणूनच आपल्या भाषेतले असे शब्द हुडकून जिज्ञासूंना कळवावेत असं वाटलं। प्रत्येक दिवशी एक शब्द आणि त्याचा एक अर्थ इ-डाकेने लोकांना कळवावा असं मनात आहे. आपल्याला ह्या उपक्रमात सहभागी होण्याची इच्छा असेल तर पुढील पत्त्यावर पत्र धाडून ती व्यक्त करावी म्हणजे आपल्यालाही दैनिक शब्द पाठवता येईल. आपल्या काही सूचना असतील तर त्याही अवश्य कळवाव्यात.
marathishabda(at)gmail.com



१५ ऑक्टोबर २००७
१. शब्द : दुबदुबीत
२. वर्ग : विशेषण
३. लिंग :
४. अर्थ :हाताने थापडले असता दुब्दुब् आवाज करणारा(कलिंगड, ढेरपोट ई।)
५. वापर: हा कलिंगड दुबदुबीत आहे.

१६ ऑक्टोबर २००७
आजचा शब्द
 १. शब्द : द्रम्म
      २. वर्ग : नाम
      ३. लिंग :पु.
      ४. अर्थ : १६ पणाचे एक नाणे , सुमारे सोळा पैसे ,पावली
      ५. *वापर:
      ६.कोषाचे नाव: महाराष्ट्र शब्दकोष

१७ ऑक्टोबर २००७
आजचा शब्द : सांजे
वर्ग : नाम
लिंग :न.
अर्थ : दृष्ट काढण्यासाठी माणसावरून ओवाळून टाकण्याचे पदार्थ
बरोबर येणारी क्रियापदे : टाकणे, उतरणे
*वापर:
कोषाचे नाव: महाराष्ट्र शब्दकोष

१८ ऑक्टोबर २००७
आजचा शब्द: उकराई
वर्ग : नाम
लिंग :स्त्री.
अर्थ : खोदकाम करण्यास(उकरण्यास) लागलेला खर्च
वापर: विहीरीच्या उकराईचे पैसे वेगळे काढून ठेवले.
कोषाचे नाव: महाराष्ट्र शब्द

१९ ऑक्टोबर २००७
आजचा शब्द : थारावणे
वर्ग : क्रियापद
लिंग :
अर्थ : स्थिरावणे
*वापर:
कोषाचे नाव: महाराष्ट्र शब्दकोष

२२ ऑक्टोबर २००७
आजचा शब्द : थारेपालट
वर्ग : नाम
लिंग :पु.
अर्थ : राहण्याची जागा बदलणे
*वापर:
कोषाचे नाव: महाराष्ट्र शब्दकोष

२३ ऑक्टोबर २००७
आजचा शब्द : काबीजात,काबीजाद
वर्ग : नाम
लिंग :पु.
अर्थ : काबीज केलेला प्रांत, ताब्यातील प्रदेश
वापर:नवीन काबीजातील हिंदू लोकांचा न्यायनियम एका प्रकारच्या कायद्याने चालत होता।(महाराष्ट्र शब्दकोष)
कोषाचे नाव: महाराष्ट्र शब्दकोष

२४ ऑक्टोबर २००७
आजचा शब्द : आगट
वर्ग :नाम
लिंग :न.
अर्थ : स्मशानात प्रेत नेताना त्यापुढे ज्यामधून विस्तव नेतात ते मडके.
*वापर
कोषाचे नाव: महाराष्ट्र शब्दकोष

२५ ऑक्टोबर २००७
आजचा शब्द : आंगतपंगत
वर्ग :नाम
लिंग :स्त्री
अर्थ : मुलांच्या एकत्र भोजनाचा एक प्रकार, प्रत्येकाने आपआपल्या घरचे अन्न आणून त्यातील काही देवघेव करून एकत्रभोजन करणे